Met de komst van het coronavirus in Nederland en de daaropvolgende intelligente lockdown werd de economie en bedrijfsleven hard geraakt. Het kabinet reageerde snel met een uitgebreid pakket van maatregelen, waaronder een verruiming van het sociaal vangnet voor zelfstandigen met de Tozo-regeling. Dat leverde vanaf medio maart een ongekende stroom van bijstandsaanvragen op.

Hoewel de piek van die aanvragen al voor medio april werd gepasseerd, blijft de instroom van nieuwe geldnoodmeldingen door ondernemers ook in mei opvallend hoog. Dat blijkt uit de nieuwe IMK-Index van het Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf. In mei 2020 is het aantal meldingen van ondernemers met geldnood, die in aanmerking komen voor een sociale regeling, nog steeds ruim vijf keer zo hoog ten opzichte van de periode voor de coronacrisis. Het aandeel van ondernemers, dat een geldnoodmelding deed en in aanmerking lijkt te komen voor een sociale ondernemersregeling, steeg sinds de introductie van de Tozo-regeling van gemiddeld 58% naar 84%, een sterke indicatie van de toegenomen ‘ruimhartigheid’.

IMK-Index juli 2019 – mei 2020 (januari 2020: 100)

“We zagen eerst veel ondernemers uit de cultuur-, sport- en recreatiesector met blijkbaar beperkte buffers”, vertelt Han Dieperink, algemeen directeur bij het IMK, “maar nu is de instroom bij het sociaal vangnet vooral winkeliers en horecaondernemers, die onder bijstandsniveau zijn beland. Ook wij waren onder de indruk van de slagvaardigheid van het kabinet bij de eerste ronde steunmaatregelen, maar we missen een maatwerk-aanpak. One-size-fits-all is voor veel situaties te weinig en voor andere te ruimhartig, zoals ook blijkt uit de ‘ruimhartigheidsscore’, die het IMK heeft berekend. Gebrek aan maatwerk zou in de gezondheidszorg ondenkbaar zijn, volgens Dieperink, “We moeten hiervan leren en snel aan werken aan een goede zorgketen voor bedrijven met intelligente triage aan de poort”.

Over het IMK

Het IMK (Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf) onderzoekt jaarlijks duizenden ondernemingen met problemen en biedt oplossingen om duurzame financiële zelfstandigheid te borgen. Het IMK is initiatiefnemer van Stichting 155-Help-een-Bedrijf, het nationale hulploket voor ondernemers. Het IMK beschikt in heel Nederland over regionale teams met branche- en regiospecifieke deskundigheid op het gebied van ondernemerschap, publieke en private financiering en conflicthantering. Daarbij wordt intensief samengewerkt met gemeenten rond sociale ondernemersregelingen en met de financiële sector rond borgstellings- en garantiekredieten. Meer dan 150.000 ondernemers in Nederland werden met succes begeleid door het IMK. Meer informatie: www.imk.nl en www.155.nl.

Over de IMK-Index

Het IMK publiceert de IMK index sinds 2011 ieder kwartaal en baseert zich daarbij op het aantal ondernemers dat een beroep doet op bijstandverlening voor zelfstandigen (Bbz) in de vorm van krediet en/of een uitkering bij circa 300 gemeenten in Nederland. Het IMK beoordeelt in opdracht van die gemeenten of de ondernemingen in de kern wel levensvatbare bedrijven zijn. De index geeft een goed beeld van het aantal ondernemers dat in zwaar weer verkeert en geldt als indicator voor het aantal faillissementen. Met de introductie van de Tozo-regeling in maart 2020 en de stagnatie van Bbz-aanvragen sindsdien, geeft het aantal Bbz-aanvragen een onjuiste weergave van de ontwikkeling in bijstandverlening aan zelfstandigen. Daarom is de IMK-Index voor 2020 aangepast, waarbij de index nu is gebaseerd op het aantal geldnoodmeldingen door ondernemers bij Stichting 155-Help-een-Bedrijf. Alleen geldnoodmeldingen, waarbij de ondernemer voldoet aan de voorwaarden van een sociale ondernemingsregeling zijn meegenomen in de IMK-Index.

Bron: IMK