Banken in Europa besteden steeds meer aandacht aan de niet-financiële risico’s die zij lopen, zoals reputatierisico’s, risico’s die de strategie en de bedrijfsvoering met zich meebrengen en risico’s die voortvloeien uit wet- en regelgeving.

Vooral de druk vanuit de wetgever en toezichthouder dwingt de banken ertoe de beheersing van dit soort risico’s hoger op de agenda te zetten. De meeste banken verwachten dat de wettelijke kapitaalseisen voor niet-financiële risico’s fors zullen toenemen, vooral als gevolg van het ICAAP/SREP-proces en de aanvullende kapitaalseisen van Pillar 2.

Veel banken overwegen dan ook om het raamwerk voor het in kaart brengen van de niet-financiële risico’s fors uit te breiden. Uit onderzoek van KPMG onder bijna veertig grote Europese banken blijkt dat ruim 40% op dit moment bezig is om het bestaande raamwerk voor niet-financiële risico’s drastisch te herzien.

Ruim 30% geeft aan dat de veranderingen vooral worden ingegeven door wettelijke eisen. Daarnaast vormen het verbeteren van het risicomanagement en kostenreductie belangrijke drijfveren.

Compliance en IT

Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat de banken vooral oog hebben voor de risico’s die zij lopen als gevolg van compliance en de risico’s die voortkomen uit het gebruik van IT. Dit blijkt met name uit de interne controle programma’s die de banken hanteren, hun interne risicorapportages en hun risicomanagement processen.

“Op zich niet verwonderlijk”, zegt Ferdinand Veenman, segmentleider Banking bij KPMG. Veenman: “Vooral regelgevers benadrukken het belang van dit soort niet-financiële risico’s. Bovendien komen veel risico’s voort uit het gebruik van nieuwe technologieën en de stap die veel banken hebben gezet naar digitale platformen.”

Strengere kapitaalseisen

Veenman constateert dat niet-financiële risico’s ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor de prestatie van de banken.

Veenman: “De verliezen die de bank lijdt als gevolg van niet-financiële risico’s maken bij de helft van de onderzochte banken meer dan 10% van de totale verliezen uit. En bij één op de vijf banken is dit zelfs meer dan 20%. De banken verwachten overigens ook dat de kapitaalseisen met betrekking tot de niet-financiële risico’s strenger zullen worden. In sommige gevallen moeten zij voor dit type risico’s 50 tot 100% meer kapitaal aanhouden.

Het huidige raamwerk dat de meeste banken hanteren geeft onvoldoende inzicht in de strategische en bedrijfsrisico’s die zij lopen. Vooral het identificeren, meten en controleren van deze risico’s vinden de banken lastig.”

Belangrijk aandachtsgebied

Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat voor de helft van de onderzochte banken de verbetering van het beoordelen en meten van de niet-financiële risico’s inmiddels één van de belangrijkste aandachtsgebieden vormt.

Veenman: “Dat kan komen doordat banken meer aandacht zijn gaan besteden aan de vraag hoe financiële risico’s er precies uit zien. Zo wordt duidelijk welke risico’s in eerste instantie geen financiële gevolgen hebben en op welke terreinen de inzet van meer kapitaal wellicht niet werkt, zoals bij de bankprocessen die het meest kwetsbaar zijn.

Banken onderkennen ook de noodzaak om de verschillende financiële risico’s die zij lopen effectiever op elkaar af te stemmen. Daarbij gaat het ook om de manier waarop de verschillende typen risico’s gedefinieerd zijn, wie de eigenaar is, wat hun invloed is en hoe daarover gerapporteerd wordt.

De banken realiseren zich dat meer aandacht voor cultuur van essentieel belang is om adequaat te kunnen omgaan met niet-financiële risico’s.”

Bron: KPMG