De acceptatieprocedures die kredietverstrekkers gebruiken bij het afsluiten van een persoonlijke lening lijken goed te werken. Dit stelt het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) in het onderzoek ‘Een persoonlijke lening: keuzes en ervaringen van consumenten’ dat vandaag wordt gepubliceerd.

Het instituut pleit er daarom voor dat onderzocht wordt of dit soort procedures kunnen gaan gelden bij alle kredieten die in Nederland worden verstrekt, ook de kleine leningen.

Het Nibud heeft onderzocht welke keuzes consumenten maken bij het afsluiten van een lening. De manier waarop de webpagina van de kredietverstrekker is opgezet heeft invloed op de lening die consumenten kiezen. Het is voor het eerst in Nederland dat onderzoek is gedaan naar de invloed van de keuzeomgeving, zoals een website, op de lening die consumenten kiezen.

Acceptatieprocedures persoonlijke lening als voorbeeld

5 procent van de Nederlanders heeft een persoonlijke lening. Bij een persoonlijke lening staat de looptijd vast en krijgt de consument het geleende bedrag direct in handen. De meeste consumenten die een persoonlijke lening afsluiten, zitten daar doorgaans 8 jaar aan vast en lossen maandelijks rond de 300 euro af. Toch geeft bijna niemand (5 procent) aan dat afbetalen een probleem is. En zegt bijna niemand (3 procent) dat ze de lening achteraf gezien niet hadden moeten afsluiten.

Bij iedereen die een persoonlijke lening wil afsluiten wordt gecontroleerd of de maandlasten van de lening passen bij het inkomen, de gezinssamenstelling en de overige betalingsverplichtingen. Deze controle is bij persoonlijke leningen uitvoeriger dan bij andere soorten consumptief krediet.

Meer dan de helft van de Nederlanders heeft een consumptief kredietproduct. Hieronder vallen onder meer een doorlopend krediet, een creditcard, en ook een telefoon op afbetaling of een postorderkrediet. Afgelopen zomer meldde het Bureau Kredietregistratie (BKR) dat 6,4 procent van de BKR- geregistreerde kredietnemers, ruim 674.000 consumenten, een betalingsachterstand op hun lening had.

Uit recent onderzoek van de AFM blijkt dat die achterstanden zich vooral voordoen bij leningen van bedragen tussen de 250 en 1.000 euro. Bij deze kredieten is de controle van de financiële gegevens minder uitgebreid dan bij persoonlijke leningen. Het Nibud vindt het belangrijk dat consumenten die een lening afsluiten, weten of ze die kunnen betalen en daar geen stress van krijgen. Het instituut pleit er daarom voor dat bij alle soorten kredieten de acceptatieprocedure wordt verbeterd.

Laat duidelijker totaalbedrag en looptijd zien

Uit het Nibud-onderzoek blijkt dat bijna alle ondervraagden (96 procent) vooraf hebben gekeken of zij de aflossing kunnen betalen. En 92 procent is achteraf tevreden met de lening. De looptijd van de lening blijkt relevant te zijn voor de mate van tevredenheid erover. Hoe langer de looptijd, hoe ontevredener mensen zijn.

Het Nibud adviseert de kredietverstrekkers om consumenten bij het afsluitproces te helpen beter op de looptijd van de lening te letten. Nu let de consument vooral op de rente en de hoogte van het maandbedrag. Terwijl het Nibud ziet dat de manier waarop consumenten de lening ervaren, wordt beïnvloed door de looptijd. Uit het Nibud-onderzoek bleek dat consumenten voor een kortere looptijd en – dus voor een lager totaalbedrag – kozen als kredietverstrekkers het totaalbedrag van de lening op de website duidelijker lieten zien.

Feiten Persoonlijke leningen:

Het inkomen van huishoudens met een persoonlijke lening ligt gemiddeld tussen modaal en ruim twee keer modaal (2.000 euro tot 4.000 euro netto per maand.)

Doel van de lening:

  1. Oversluiten
  2. Verbouwing/verbetering woning
  3. Aanschaf auto/motor

Meest voorkomende looptijden en maandlasten per leendoel:

Reden lening Totaalbedrag Looptijd Maandbedrag
Oversluiten 30.000 euro 9 jaar 400 euro
Verbouwing 25.000 euro 10 jaar 300 euro
Voertuig 15.000 5 jaar 250 euro

Waar let de consument op bij afsluiten top-4:

  1. 59% let op de snelheid waarmee de lening geregeld kan worden
  2. 58% let op de lage rente
  3. 46% let op de mogelijkheid om boetevrij af te lossen
  4. 44% kiest voor intermediair die consument een goed gevoel geeft

Achtergronden bij dit onderzoek

Dit onderzoek is mogelijk gemaakt door financiering van de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN) en met medewerking van kredietverstrekkers en intermediairs die hun klanten hebben gevraagd aan dit onderzoek mee te werken. In het onderzoek zijn 850 consumenten ondervraagd die minder dan twee jaar geleden een persoonlijke lening hebben afgesloten.  Prof. dr. Wilco van Dijk en dr. Lotte van Dillen van de Nibud-leerstoel Psychologische determinanten van economisch keuzegedrag aan Universiteit Leiden hebben meegelezen. Een deel van dit onderzoek is onderdeel van het promotieonderzoek van Nibud-onderzoeker Minou van der Werf die in 2020 in Leiden hoopt te promoveren.

Bron: Nibud