Externe accountants besteden over het algemeen serieuze aandacht aan het thema (dis)continuïteit in de wettelijke controle, zo blijkt uit een recente verkenning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Uit data-analyse blijkt een duidelijke stijging van het aantal controleverklaringen waarin een materiële onzekerheidsparagraaf is opgenomen bij ondernemingen die later failliet gingen. De toezichthouder ziet deze ontwikkeling als een positief signaal, maar benadrukt dat blijvende alertheid en professioneel-kritische oordeelsvorming essentieel blijven.
Inzicht in continuïteit cruciaal voor gebruikers van de jaarrekening
Faillissementen hebben vaak verstrekkende gevolgen voor werknemers, leveranciers, investeerders en andere stakeholders. De AFM onderstreept daarom het belang van een zorgvuldig uitgevoerde continuïteitsanalyse binnen de wettelijke controle. Externe accountants moeten voldoende en geschikte controle-informatie verzamelen om te beoordelen of de door het bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling realistisch is. Alleen dan krijgen gebruikers van de jaarrekening tijdig inzicht in mogelijke risico’s op discontinuïteit of een naderend faillissement.
Accountants tonen serieuze inzet bij complexe beoordeling
Volgens de AFM tonen externe accountants over het algemeen serieuze inzet bij de controle van continuïteit, al blijft het onderwerp complex. De toekomstgerichte aard van de benodigde controle-informatie maakt de beoordeling uitdagend, zeker in een tijd waarin marktomstandigheden snel veranderen. De toezichthouder constateert dat veel accountants zich bewust zijn van hun rol en verantwoordelijkheid, maar benadrukt ook dat deze professionaliteit blijvend moet worden versterkt.
Meer aandacht voor onzekerheden bij risicovolle ondernemingen
De AFM signaleert een toename van controleverklaringen waarin accountants expliciet wijzen op materiële onzekerheden bij ondernemingen die later failliet gingen. Dat duidt op een scherpere risicoperceptie binnen de sector. Tegelijkertijd constateert de toezichthouder dat er nog situaties zijn waarin accountants hun rol onvoldoende hebben ingevuld. Oorzaken hiervoor zijn onder meer een te nauwe relatie met de controlecliënt en een gebrek aan een holistisch inzicht in de bedrijfsomgeving, waardoor signalen soms over het hoofd worden gezien.
Blijvende aandacht voor professioneel-kritisch handelen
De AFM spreekt in haar verkenning van een gematigd positief beeld, maar ziet nog ruimte voor verbetering. De toezichthouder roept accountantsorganisaties op om verder te investeren in professioneel-kritisch denken en een geïntegreerde benadering van risico-inschatting. Ook verwacht de AFM dat kantoren hun interne kwaliteitsbewaking versterken en gebruik blijven maken van data-analyse en incidentmeldingen om tijdig trends te signaleren.
Relevantie voor credit management
Voor credit management professionals zijn de bevindingen van de AFM een belangrijk signaal. Betrouwbare financiële verslaggeving is essentieel voor risicobeoordeling, zeker in tijden van economische onzekerheid. Een tijdige waarschuwing over de continuïteit van een onderneming kan kredietverstrekkers, leveranciers en investeerders helpen om hun posities te herzien en verliezen te beperken.
De toenemende aandacht van accountants voor materiële onzekerheden biedt waardevolle informatie bij kredietbeslissingen en portefeuillerisico’s. Tegelijkertijd vraagt dit van credit managers om zelf alert te blijven op signalen van verminderde continuïteit, bijvoorbeeld in de vorm van stijgende betalingstermijnen, verminderde winstgevendheid of afhankelijkheid van externe financiering. Door financiële data en externe controle-informatie te combineren, kan het risicobeheer worden aangescherpt en kan sneller worden ingegrepen bij dreigende discontinuïteit.
Bron: AFM
