Sinds 2023 werken Nederlandse gemeenten intensief aan de versterking van hun schuldhulpverlening, als onderdeel van het actieplan ‘Basisdienstverlening Schuldhulpverlening’. Dit plan kwam tot stand na landelijke afspraken die vorig jaar werden gemaakt. Op 5 juni kwamen Demissionair staatssecretaris Jurgen Nobel, Divosa-voorzitter Victor Everhardt, NVVK-voorzitter Renate Richters en de voorzitter van de VNG-commissie Participatie, Schuldhulpverlening en Integratie (PSI) Marianne van der Sloot samen bij het ministerie van SZW om de voortgang van dit gezamenlijke traject te bespreken.
Breed gedragen urgentie voor uniforme aanpak
Tijdens het overleg benadrukten betrokken partijen het belang van een stevige, uniforme basis in de schuldhulpverlening. Vanuit zowel gemeenten als landelijke koepels is er brede consensus dat een gezamenlijke aanpak nodig is om mensen met financiële problemen sneller en beter te helpen. De inzet is gericht op landelijke afstemming, zodat hulpvragers en schuldeisers kunnen rekenen op voorspelbare ondersteuning, ongeacht hun woonplaats.
Vooruitgang in implementatie van 20 actiepunten
Sinds de ondertekening van het actieplan in maart 2024 is er flink voortgang geboekt. Gemeenten en uitvoerende organisaties werken aan de invoering van twintig kernonderdelen van de basisdienstverlening. In veel gevallen zijn daarvoor speciale projectleiders aangesteld om het proces professioneel en effectief te begeleiden.
Concrete resultaten zichtbaar bij vier onderdelen
Een jaar na de start van het actieplan zijn de eerste resultaten zichtbaar. Een overzicht van vier belangrijke elementen laat zien hoeveel gemeenten al actief zijn:
- Schuldenknooppunt: 320 gemeenten aangesloten
- Saneringskrediet en gebruik van vtlb bij afloscapaciteit: 339 gemeenten
- Convenant Lokale Overheid: 128 gemeenten via 67 deelnemende organisaties
- VerwijsIndex SchuldHulpverlening (Vish): 243 gemeenten actief, 42 in voorbereiding
Gelijke toegang tot hulp in heel Nederland
Binnen de VNG leeft sterk de overtuiging dat inwoners overal in Nederland toegang moeten hebben tot dezelfde kwaliteit van schuldhulpverlening. De inspanningen van gemeenten dragen bij aan bestaanszekerheid en perspectief voor mensen met financiële problemen. De geboekte voortgang wordt dan ook gezien als een belangrijke stap richting landelijke gelijkwaardigheid in de hulpverlening.
Vernieuwde handreiking voor betere begeleiding
De VNG en NVVK hebben gezamenlijk een vernieuwde versie uitgebracht van de Handreiking ‘Het begeleiden van inwoners vanuit de elementen Basisdienstverlening’. Deze bevat nu tien elementen, met als nieuwste toevoeging een focus op vroegsignalering gedurende zes maanden na afloop van een schuldregeling. Daarmee wordt voorkomen dat hulpvragers na afronding van een traject opnieuw in de problemen raken zonder passende begeleiding.
Praktisch hulpmiddel voor gemeenten
De Handreiking biedt gemeenten concrete ondersteuning bij het opzetten en verbeteren van hun begeleidingstrajecten. Het document fungeert zowel als informatiebron als implementatiestappenplan. Gemeenten kunnen zo efficiënter inspelen op signalen van schulden en gerichter werken aan duurzame oplossingen.
Datagedreven evaluatie van hulpverlening
Onder de noemer DDAS (Data Delen Armoede en Schulden) zijn er bovendien stappen gezet in het beter verzamelen van gegevens over schuldhulpverlening. Deze datagedreven aanpak stelt gemeenten in staat om hun beleid en uitvoering nauwkeuriger te monitoren en bij te sturen. Zo ontstaat er meer grip op zowel preventie als nazorg binnen het sociaal domein.
Naar een robuuste en toekomstbestendige schuldhulpverlening
De gezamenlijke inzet van gemeenten en betrokken organisaties werpt zichtbaar zijn vruchten af. Door uniforme richtlijnen, versterkte samenwerking en praktische hulpmiddelen zoals de Handreiking, wordt schuldhulpverlening stap voor stap effectiever en toekomstbestendiger gemaakt.
Bron: NVVK
