Hoe kredietwaardig zijn Nederlandse bedrijven? Dat verschilt. Het goede nieuws is dat de Nederlandse economie betrekkelijk goed presteert. Dat wordt weerspiegeld in een hoge landenrating van kredietverzekeraar Coface. Maar daarachter gaan veel onzekerheden en kwetsbaarheden schuil, waarschuwen Martine Versteeg en Richard Doolaard, respectievelijk Directeur Operations en Manager Enhanced Information Centre van Coface. “Het kan zoveel beter.”

Nederland mag zich verheugen in een A2-landenrating, de op een na hoogste classificatie die door kredietverzekeraar Coface wordt toegekend. Deze beoordeling weerspiegelt de communicerende vaten tussen het lange termijn landen risico en korte termijn macro-economische (bedrijfs)ontwikkelingen. Dit vormt een cruciale graadmeter voor internationale crediteuren en investeerders. “Voor de coronacrisis stonden wij op A1. Door die crisis hebben bijna alle landen evenwel een downgrade gekregen. Ook Nederland”, zegt Martine Versteeg, Directeur Operations van Coface.

Opmerkelijk is dat Nederland in de jaren daarna zijn A2-status wist te behouden, terwijl economische zwaargewichten als Duitsland en Frankrijk afzakten naar A3. De belangrijkste verklaring daarvoor? Dat die landen veel sterker steunen op een industriële basis en zodoende veel harder werden geraakt door de energiecrisis ‘post corona’. Bovendien bleek de Nederlandse consument kwistig geld uitgeven. “Dat heeft een bovengemiddeld positieve bijdrage gegeven aan de economische groei. Ook de Nederlandse overheid heeft zich hier en daar goed geweerd: “De overheid blijft investeren in wegen en andere infrastructurele projecten, wat natuurlijk ook goed is voor Nederlandse bedrijven, onder andere in de bouwindustrie.”

De verwachting is dat Nederland voorlopig – in oktober beoordeelt Coface de situatie opnieuw – zijn A2-rating zal behouden. Positief dus. Maar er vallen ook enkele kanttekeningen te plaatsen bij dit rooskleurige beeld. Tenslotte wordt de wereldeconomie op dit moment gekenmerkt door handelsoorlogen en geopolitieke spanningen, die zich veelal in gewelddadigheden manifesteren. Richard Doolaard, Manager Enhanced Information Centre van Coface, spreekt van een ‘veelvoud van gewapende conflicten.’ Een open economie als de Nederlandse, is extra kwetsbaar voor escalaties. Ook is de inflatie in Nederland nog tendeert nog altijd boven het Europees gemiddelde.

Wie in de cijfers duikt, ontdekt al snel dat het aantal faillissementen op het niveau van voor de coronacrisis zit, en dat ‘veel ondernemers stoppen voordat ze failliet gaan of hun bedrijf verkopen ‘, constateert Versteeg. “Ook moeten ze vaak hun schulden herstructureren.” Allemaal signalen van onderliggende economische spanningen. Doordat het beleid van de Nederlandse regering in de afgelopen jaren ook bijzonder grillig is geweest, kampen ondernemers met veel turbulentie, zegt Doolaard. Hij spreekt zelfs van een ‘perfecte storm’ door de combinatie van alle mondiale onzekerheden en het wisselvallige Nationale beleid. Dit beïnvloedt de investeringsbereidheid en de algehele efficiëntie van Nederlandse bedrijven en kan leiden tot verslechtering van onze concurrentiepositie.

Chemie-, metaal- en bedrijven gelieerd aan de energietransitie in mineur

Dat het – in de woorden van Doolaard – ‘heel moeilijk is voor ondernemingen’ en dat er ‘veel verborgen pijn’ is, blijkt vooral op sectorniveau.

Specifiek benoemend worden drie industrieën die aan tegenwind blootstaan: de chemische sector, de metaalindustrie en een specifiek deel van de energiesector die zwaar onder druk staan.

De chemiesector kreeg in z’n geheel in juni een downgrading van Coface. Ook in Nederland, waar menig chemiebedrijf kampt met een tegenvallende vraag en hoge (energie)kosten. Dat dit geen merkbare invloed heeft gehad op onze A2-rating komt doordat de sector zich typeert met grote internationale structuren, waarbij diverse fabriekssluitingen en herstructureringen tot op heden slechts zeer beperkt uitmonden in daadwerkelijke faillissementen.

De metaalindustrie verkeert eveneens in een benarde positie, denk hierbij aan terugval in industriële activiteit – onder andere bij enkele grootmachten om ons heen, zoals Duitsland en Frankrijk “En dan wordt de sector ook nog eens extra geraakt door de huidige invoertarieven van 50 procent vanuit de VS” constateert Versteeg.

Investeringen in de energietransitie staan onder aanzienlijke druk. “Beleidsonzekerheid – rond salderingsregelingen, terugleververgoedingen en verduurzamingsverplichtingen – zorgt voor uitstel van investeringen”, zegt Doolaard. “De markt voor zonnepanelen bijvoorbeeld kelderde afgelopen jaren met 65 procent, diverse (internationale) windparkprojecten zijn uitgesteld. Omdat in deze sector veel Nederlandse bedrijven zijn – vooral de installatiebedrijven – raakt dit de economie direct.”

Lichtpuntjes in bouw en agri-food

Niet alle sectoren kampen met tegenwind. “De bouwsector profiteert van structurele vraag naar woningen en de overheidsinvesteringen in infrastructuur”, zegt Versteeg. “Ondanks stikstofbeperkingen, staat de sector in Nederland er beter voor dan in veel andere Europese landen.”

De agri-foodsector blijft een pijler van de Nederlandse economie. Wel worstelt de sector met discussies over onder andere veestapel, duurzaamheidsinvesteringen en natuurbeleid. Ook hier heeft een politieke onzekerheid schade aangericht. “In de veehouderij bijvoorbeeld, heeft jarenlange beleidsonrust geleid tot uitstel van investeringen, aldus Doolaard. Maar de sector laat ook veerkracht zien, zegt hij: “Gelukkig is Nederland altijd goed geweest in het vinden van nieuwe markten en gekenmerkt door een hoge innovatiekracht. Dat toont de agri-foodsector nu ook weer.”

Roep om duidelijkheid

Al met al gaat het ‘niet slecht’, vat Doolaard samen. “Alleen zou het zoveel beter kunnen gaan.” Het recept daarvoor is niet eens zo ingewikkeld: het belangrijkste ingrediënt is ‘meer duidelijkheid’.

Gedeeltelijk kan de Nederlandse regering daaraan bijdragen. Aan alle conflicten in de wereld valt vanuit Den Haag weinig te doen. Maar met een stabiel beleid kunnen politici vanuit Den Haag wel bijdragen aan een beter ondernemingsklimaat in Nederland, zegt Doolaard. “Zodat het voor Nederlandse ondernemers makkelijker wordt al die andere onzekerheden te dragen.”

Bron: Creditexpo.nl


Coface Nederland is Platinum Partner van Credit Expo 2025 op donderdag 6 november in Congrescentrum 1931 in ‘s-Hertogenbosch. Wil je meer weten over dienstverlening van Coface? Bezoek dan stand 11 of neem deel aan de rondetafelsessie en/of de presentatie van Coface. Klik hier om je aan te melden voor een gratis bezoek aan Credit Expo 2025.