Minister Van Hijum en staatssecretaris Nobel (SZW) presenteren plannen om het stelsel van inkomensondersteuning op korte en lange termijn te vereenvoudigen. In een brief aan de Tweede Kamer schrijven zij dat het huidige stelsel vaak onbegrijpelijk is voor mensen en stellen verschillende verbeteringen voor.

Te vaak zijn regelingen binnen het huidige stelsel van inkomensondersteuning onvoorspelbaar, ontoegankelijk of onrechtvaardig. Dat komt doordat de wetgeving door de jaren heen steeds complexer is geworden. Het zorgt voor onzekerheid in mensen hun bestaanszekerheid en voor problemen bij uitvoerders als UWV, SVB en gemeenten. Daarom stellen minister Van Hijum en staatssecretaris Nobel dat het stelsel dringend aan hervorming toe is.

Minister Van Hijum: “Het is tijd om nu werk te maken van vereenvoudiging. We weten dat ons stelsel van regelingen en wetten ingewikkeld is. Dat er daardoor onnodig fouten worden gemaakt en dat men de weg kwijtraakt in het systeem. Met deze aanpak zorgen we voor verbetering: dat mensen daadwerkelijk krijgen waar ze recht op hebben en dat het ook voor uitvoerders en gemeenten eenvoudiger wordt mensen te helpen.”

Staatssecretaris Nobel: “Werk moet lonen en ook als je werkt, moet je gebruik kunnen maken van de ondersteuning die er is. Het mag dan niet uitmaken in welke gemeente je woont. Als overheid moeten we af van de lokettengekte. Het moet écht eenvoudiger.”

Niet-gebruik tegengaan

Op dit moment is het zo dat te veel mensen niet weten dat zij recht hebben op een uitkering of sociale voorziening. Ook zijn veel mensen bang om die aan te vragen uit angst dat ze iets moeten terugbetalen of het aanvraagproces ingewikkeld vinden. Het wetsvoorstel Proactieve dienstverlening van minister Van Hijum regelt dat UWV, SVB en gemeenten mensen actief mogen wijzen op regelingen waar zij recht op hebben en helpen bij het aanvragen. Het wetsvoorstel gaat nog dit jaar naar de Tweede Kamer.

Tegenstrijdige werking regelingen

Ook zijn er regelingen die tegen elkaar in werken. Hierdoor houden mensen soms te weinig geld over. Het kabinet gaat op korte termijn onderzoeken om welke groepen dit gaat, waarom dat zo is en hoe dit opgelost kan worden. Hierbij kijken ze naar voorbeelden uit de praktijk. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Toeslagenwet, AIO, bijzondere bijstand, problemen van alleenverdieners, energiearmoede en de beslagvrije voet. Regelingen mogen niet zo op elkaar inwerken dat mensen er te weinig geld door overhouden.

Armoede

Er zijn grote verschillen tussen gemeenten in de regelingen voor mensen die kampen met armoede. Ook voor kinderen. Dat zorgt voor ongelijkheid. Landelijke regelingen voor inkomensondersteuning zijn bovendien ingewikkeld geworden. De staatssecretaris gaat daarom samen met gemeenten werken aan een eenvoudiger en effectiever (kinder)armoedebeleid, met meer aandacht voor de positie van werkenden.

Stap naar werk

Een hervorming van het stelsel is ook nodig voor mensen in een uitkeringssituatie die de stap naar werk maken of meer uren willen werken. Hierbij is het van belang dat werk voldoende loont. Daarnaast moet de dienstverlening aan mensen en werkgevers er ook aan bijdragen dat mensen de weg naar de arbeidsmarkt gaan vinden. Eén van de maatregelen daarvoor is een werkcentrum in elke arbeidsmarktregio waar mensen terecht kunnen met vragen over werk en ontwikkeling.

Voorstellen

De bewindspersonen zijn bezig met een aanpak op zeven verschillende thema’s, waaronder ook het vereenvoudigen van de WIA. Hiervoor worden dit jaar de eerste stappen gezet. Verder behandelt de Tweede Kamer nog dit jaar een wetsvoorstel van minister Van Hijum dat regelt dat een vergissing niet direct leidt tot een boete. Het geheel is een structurele aanpak die uiteindelijk moet leiden tot een toekomstbestendig en eenvoudiger stelsel.

Bron: Rijksoverheid