Uit de recente Voorjaarsnota blijkt dat de structurele financiering voor verbetering van schuldhulpverlening vanaf 2029 komt te vervallen. Deze ontwikkeling stuit op flinke teleurstelling binnen de branche. Volgens brancheorganisatie NVVK ondermijnt dit besluit de noodzaak van een langetermijnstrategie met toereikende middelen.
Het kabinet stelde eerder jaarlijks 130 miljoen euro beschikbaar om aanbevelingen uit het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) naar de schuldenketen uit te voeren. Deze structurele financiering komt nu per 2029 te vervallen, wat grote impact kan hebben op de continuïteit van verbetertrajecten in de schuldhulpverlening.
Doel van het IBO-rapport
De doelstelling van het IBO-onderzoek was het versterken van schuldhulpverlening op vier belangrijke thema’s:
- Het voorkomen van schulden via gerichte preventie en vroegsignalering
- Het vergroten van het bereik om huishoudens met problematische schulden te bereiken (momenteel naar schatting 747.560)
- Het bieden van toegankelijke, professionele ondersteuning
- Het realiseren van duurzame financiële stabiliteit via begeleiding en nazorg
De toegekende middelen zijn onder meer bedoeld voor het verbeteren van vroegsignalering door gemeenten, het ontwikkelen van een integraal schuldenoverzicht (SZW) en efficiëntere invordering door één overheidsincasso (JenV). Ook moeten ze kostenoploop door boetes helpen voorkomen.
Structureel perspectief ontbreekt
Hoewel professionals zich blijven inzetten voor mensen met financiële problemen, roept het wegvallen van de structurele financiering na 2029 veel zorgen op. Zonder langetermijnmiddelen komt de uitvoering van de breed gedragen aanbevelingen uit het IBO-rapport onder druk te staan.
Destijds concludeerden de opstellers van het rapport dat er jaarlijks 180 miljoen euro nodig is om alle voorstellen uit te voeren. Het kabinet ging daar niet volledig in mee en besloot tot 130 miljoen structureel – een bedrag dat nu per 2029 volledig verdwijnt uit de begroting.
Voorkomen is beter én goedkoper
Het rapport benadrukte dat investeren in schuldpreventie en tijdige hulpverlening niet alleen sociaal, maar ook economisch rendabel is. Door problematische schulden te verminderen, dalen de maatschappelijke kosten op gebieden als zorg, justitie en sociale zekerheid.
Uiteindelijk draait het om het bieden van perspectief aan mensen met financiële zorgen. Structureel beleid is noodzakelijk om vicieuze cirkels van armoede en schulden – vaak generatiegebonden – daadwerkelijk te doorbreken.
Financiële druk op gemeenten
De NVVK is benieuwd naar de beweegredenen van het kabinet om de structurele middelen stop te zetten. Voor de korte termijn is er nog budget beschikbaar, maar na 2029 dreigt een zogenaamd ‘ravijnjaar’. Gemeenten worden dan geconfronteerd met krimpende budgetten voor schuldhulpverlening.
Daarnaast zorgen geopolitieke spanningen voor een onvoorspelbaar financieel klimaat, wat extra druk op overheidsuitgaven veroorzaakt. Hierdoor bestaat het risico dat gemeenten terughoudender worden met het opstarten van nieuwe initiatieven of investeringen in het sociaal domein.
Bron: NVVK / Creditexpo.nl
