De Hogeschool Utrecht heeft in opdracht van de NVVK onderzoek verricht naar ‘Onoplosbare Schulden’.

Achtergrond van het onderzoek was de vaststelling dat er een aanzienlijke groep schuldenaren met hoge schulden bij de schuldhulpverlening aanklopt, waar om de één of andere reden nog geen regeling voor mogelijk is. Deze groep lijkt te groeien maar het ontbrak tot nu toe aan kwantitatieve en kwalitatieve informatie.

Het onderzoek is vervaardigd door Nadja Jungmann, onderzoeker bij het lectoraat Schulden en Incasso van de Hogeschool Utrecht en uitgevoerd door dossiers van NVVK leden en gemeentelijke beleidsplannen te bestuderen en door interviews te voeren met de stakeholders.

Het onderzoek schetst een beeld van de aard van de zogenaamde Onoplosbare Schulden, de kenmerken van de desbetreffende doelgroepen en de wijze waarop daar door de schuldhulpverlening op in wordt gespeeld. Tevens worden aanbevelingen geformuleerd. Joke de Kock, voorzitter van de NVVK, heeft het voorwoord voor het onderzoek geschreven. Het onderzoeksrapport is hier te downloaden.

Waarom is dit onderzoek zo belangrijk?

“Het onderzoek laat twee dingen duidelijk zien. Ten eerste, Onoplosbare Schulden ontstaan wanneer juridische belemmeringen én zaken als gedrag en motivatie bij elkaar komen. De formele problematiek en de minder tastbare oorzaken beïnvloeden elkaar negatief. Ten tweede, wordt opnieuw bevestigd dat overheidsvorderingen een grote invloed hebben op het ontstaan van Onoplosbare Schulden. Het blijft eigenaardig dat de overheid, waar het gaat om het innen van vorderingen van haar burgers, vooral inzet op handhaving en minder oog lijkt te hebben voor zaken als inkomens- en bestaanszekerheid”.

Wat stelt het onderzoek voor in de oplossingssfeer?

“Het onderzoek benadrukt het belang van een goede werkrelatie tussen de schuldhulpverlener en de schuldenaar. Er is een wereld te winnen wanneer de werkwijze van de schuldhulpverlening beter aansluit op de behoeften van schuldenaren, vooral in de sfeer van gedrag en motivatie. Voor een bepaald deel van de doelgroep, vooral diegenen met de meest intensieve problematiek, is een meer zorgzame en gerichte aanpak wenselijk. Oplossingen vergen voor de doelgroep met Onoplosbare Schulden extra veel tijd. Het onderzoek formuleert ook creatieve oplossingsrichtingen waar over nagedacht kan worden. Voor schuldenaren met Onoplosbare Schuldsituaties die niet in staat zijn de juiste financiële keuzes te maken en waar het erom gaat bed, bad en brood veilig te stellen, kan een verplichte inhouding van de vaste lasten, zoals huur, energie of zorg een oplossing zijn.”

Wat wil de NVVK verder met dit onderzoek?

“Het onderzoek zal binnen de vereniging worden geagendeerd. Leden worden door de conclusies en aanbevelingen van het onderzoek zeker geprikkeld en zullen hun dienstverlening bij Onoplosbare Schulden tegen het licht houden. Ook andere stakeholders, zoals de brancheorganisaties van zorgpartners en de koepels van schuldeisers, benaderen wij met het onderzoek. Ten aanzien van de zorgpartners is de vraag bijvoorbeeld nog steeds actueel hoe wij beter integraal kunnen samenwerken. En natuurlijk is het onderzoek een mooi handvat waarmee wij lobby kunnen voeren om bijvoorbeeld de toegang tot de schuldhulpverlening breder toegankelijk te maken. Door de huidige wet- en regelgeving kan helaas aan te veel mensen geen hulpverlening worden geboden”.

Bron: NVVK