Diverse steunmaatregelen hebben er het afgelopen kwartaal voor gezorgd dat er geen hogere instroom was bij de bijzonderbeheerafdelingen van banken. Volgens de uitkomsten van de tweede Bijzonder Beheer Barometer is zowel het uitblijven van de verwachte instroom als het aantal faillissementen slechts uitstel en zeker geen afstel. De 122 ondervraagde experts zien een belangrijke nieuwe rol voor de Belastingdienst als nieuwe financier. Als de Belastingdienst deze rol niet goed kan invullen, zullen veel steunmaatregelen weggegooid geld blijken en gaan veel ondernemingen alsnog onnodig failliet.

Verwachte piek in derde kwartaal 2021

De Bijzonder Beheer Barometer, een initiatief van PwC en Universiteit Leiden, is gebaseerd op een survey die plaatsvindt onder een expertpanel van bijzonderbeheerbankiers, insolventieadvocaten, herstructureringsadviseurs en investeerders om de staat van de economie in Nederland in beeld te brengen.

Het niet kunnen terugbetalen van al uitgestelde belasting zal in het aankomende kwartaal de belangrijkste reden zijn voor instroom bij bijzonder beheer. Vooral bedrijven uit de horeca, de groot- en detailhandel en de cultuur- en recreatiesector. De piek in de instroom bij bijzonder beheer wordt verwacht in het derde kwartaal van 2021.

Belastingdienst als onverwachte huisbankier

Veel ondernemingen maken gebruik van de overheidsmaatregel ‘Bijzonder uitstel van betaling vanwege coronacrisis’. Hierdoor is de fiscale schuldpositie van bedrijven de afgelopen periode fors opgelopen. De experts zien het niet kunnen terugbetalen van deze schulden, volgens de generieke terugbetalingsregeling, als de belangrijkste reden voor instroom bij bijzonder beheer.

Nu de Belastingdienst een belangrijke financier is geworden voor veel ondernemingen zal ook hij in toenemende mate gevraagd worden bij te dragen in de oplossing. Het demissionair kabinet zal moeten nadenken over een wettelijk kader en criteria, rekening houdend met een bedrijfseconomisch en maatschappelijk toetsingskader, transparantie in de besluitvorming en beroepsmogelijkheden. Een algemene leidraad en criteria kunnen in de meeste gevallen soelaas bieden, maar in veel gevallen zal ook maatwerk nodig zijn.

‘Als de Belastingdienst deze belangrijke nieuwe rol niet goed kan invullen, zullen veel van de steunmaatregelen weggegooid geld blijken en gaan veel ondernemingen alsnog onnodig failliet. Een belangrijke randvoorwaarde voor de Belastingdienst is dat het demissionair kabinet op korte termijn een wettelijk kader en criteria ontwikkelt’, stelt Edwin van Wijngaarden, partner en herstructureringsexpert bij PwC.

Faillissementsgolf niet van de baan

De kans dat ondernemingen weer succesvol uit bijzonder beheer komen, is afgenomen volgens 41 procent van de experts. Deze uitkomst verrast Erik in ’t Groen, herstructureringsexpert bij PwC niet: ‘Het hogere schuldniveau in combinatie met andere economische omstandigheden gaat voor een aantal bedrijven helaas niet oplosbaar blijken.’

De experts verwachten ook nog steeds een toename van het aantal faillissementen, met een piek in het laatste kwartaal van 2021. Om het aantal faillissementen te beperken pleiten de ondervraagde experts voor het verlengen van de belastinguitstel- en terugbetalingsregeling en meer maatwerkoplossingen per sector.

Voor ondernemers luidt het devies: focus op liquiditeit en schakel tijdig met de banken en de Belastingdienst. ‘Onderzoek laat zien dat ondernemers die de urgentie voor verandering naar voren halen, en daarmee aan proactief turnaround management doen, de grootste kans op overleving hebben’, zegt hoogleraar turnaroundmanagement Jan Adriaanse van de Universiteit Leiden.

“Veel ondernemingen maken gebruik van de overheidsmaatregel ‘Bijzonder uitstel van betaling vanwege coronacrisis’. Hierdoor is de fiscale schuldpositie van bedrijven de afgelopen periode fors opgelopen. De experts zien het niet kunnen terugbetalen van deze schulden, conform de generieke terugbetalingsregeling, als de belangrijkste reden voor instroom bij bijzonder beheer”.

Bron: PWC