Van 12 tot en met 15 april jl. vond in Groningen de Odyssey hackathon op het gebied van blockchain en kunstmatige intelligentie plaats. Meer dan 100 teams uit ongeveer 30 landen hadden twee etmalen de tijd om aan een van de 20 ingediende datasharing vraagstukken te werken met geavanceerde technologie zoals blockchain. Het CBS en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) waren er bij.

Burgerschap in de 21e eeuw

Odyssey is wereldwijd de grootste hackathon en wordt sinds 2017 georganiseerd. Creatieve developers, ondernemers en designers werken samen met overheidsorganen, financiële toezichthouders, juridische en technische experts om maatschappelijke vraagstukken op te lossen. De vraagstukken worden ingebracht door het bedrijfsleven en de overheid. Het ministerie van BZK diende twee vragen in rond burgerschap in de 21e eeuw. Doel was een tool te ontwikkelen om aanbieders van open data te helpen bij het voorkomen van inbreuken op de privacy bij publicatie. Erwin van Mierlo, beleidsadviseur bij het CBS was met zijn 3 collega’s als kennisspecialist aanwezig bij de hackathon: ‘BZK vroeg ons tijdens de hackathon kennis in te brengen rond de beveiliging van open data. Wij hebben hier in ons werk dagelijks mee te maken.’

Privacy vraagstuk

Voor het privacy vraagstuk van het ministerie van BZK gingen 5 teams aan de slag. Zij waren afkomstig uit het bedrijfsleven en de universitaire wereld, maar ook enthousiaste andere deskundigen namen deel. Paul Suijkerbuijk, tot voor kort werkzaam als Open Data Expert bij het ministerie van BZK, toont zich meer dan tevreden met de bereikte resultaten. ‘DataFive, een snel groeiende start-up gespecialiseerd in software, kwam als winnend team uit de bus. Dit bedrijf heeft een instrument ontwikkeld waarmee datasets gecombineerd kunnen worden en te achterhalen is of de gecombineerde datasets tot de onthulling van persoonsgegevens kunnen leiden.’ De hackathon heeft er volgens Suijkerbuijk ook voor gezorgd dat het bewustzijn rond privacy en open data is toegenomen. ‘Je komt ingewikkelde vragen tegen die alle deelnemers aan het denken zetten.’ Dat het CBS sterk was vertegenwoordigd en als vraagbaak op het gebied van privacy bij open data fungeerde voor de teams die zich over het BZK-vraagstuk bogen, had volgens Suijkerbuijk duidelijk toegevoegde waarde. ‘De CBS-collega’s wisten goed raad met de moeilijke vragen van de teamleden.’

Nieuwe technieken

Volgens Van Mierlo komt steeds meer overheidsinformatie als open data online beschikbaar. ‘Het delen en hergebruiken van die informatie zorgt onder andere voor meer transparantie bij de overheid. Maar bij het publiceren van open data moeten overheden de privacy van personen en bedrijven waarborgen.’ Het CBS is expert op dat gebied en verzorgt cursussen voor andere overheidsorganisaties en bedrijven. Ook adviseert het – zowel nationaal als internationaal – externe partijen over beveiliging van privacygevoelige gegevens. Toch viel er tijdens de Odyssey hackathon nog wel iets te leren, met name over nieuwe technieken. ‘Het winnende team van DataFive maakte een tool waarmee alle datasets van data.overheid.nl kunnen worden ingelezen. Vervolgens worden de metadata apart gezet en de ontbrekende metadata aangevuld met kunstmatige intelligentie technieken. Via scripts worden de data geanalyseerd en wordt bepaald of onthulling van persoonsgegevens mogelijk is.’ Volgens Van Mierlo heeft de oplossing van DataFive veel potentie. ‘Niet alleen voor deze casus, maar ook voor het CBS om automatisch metadata te genereren.’

Kennis en netwerken

Zowel Suijkerbuijk als Van Mierlo zijn zeer te spreken over de resultaten van de hackathon. ‘Het winnende team heeft zijn oplossing inmiddels gepresenteerd aan de directie van het ministerie van BZK. Met hen en de andere 4 teams zullen we nog verder in gesprek gaan over hoe wij dit gaan implementeren’, aldus Suijkerbuijk. ‘Wij hebben niet alleen veel kennis opgedaan over blockchaintechnieken en kunstmatige intelligentie, maar ook onze relaties met overheden, wetenschappelijke instellingen en bedrijven kunnen verstevigen’, besluit Van Mierlo enthousiast.

Bron: CBS