Wereldwijd bereiden consumenten zich voor op een langdurige periode van financiële onzekerheid.

Stijgende kosten, politieke onzekerheid en een laag vertrouwen in de economie leiden ertoe dat consumenten hun uitgaven kritisch evalueren. Desondanks zijn consumenten optimistisch over hun leven richting de toekomst. Dit blijkt uit de meest recente EY Future Consumer Index (FCI). Voor de 11e editie van de FCI ondervroegen onderzoekers in opdracht van EY in september en oktober 2022 ruim 21.000 respondenten uit 27 verschillende landen, waaronder Nederland.

Consumenten zijn wereldwijd optimistisch over hun leven als ze de blik richten op de toekomst. Zo’n 74% geeft aan terug te willen naar ‘normaal’ na zoveel disruptie in hun leven door COVID-19. En terwijl 58% van de ondervraagden aangeeft zich zorgen te maken over de stijgende kosten, voelt 59% zich ‘in control’ over hun leven en kijkt 53% uit naar het inhalen van ervaringen die ze hebben moeten missen door de pandemie.

Meer specifiek blijkt uit het onderzoek dat consumenten die kopen vanuit een ‘betaalbaarheid eerst’ en een ‘planeet eerst’ manier van denken nu tezamen de grootste consumentengroep vormen. Beide vertegenwoordigen 25% van het ondervraagde koperspubliek. Het valt op dat de manier van denken van ‘betaalbaarheid eerst’ vooral heerst onder consumenten in de ontwikkelde landen.

In de opkomende markten wordt de grootste groep consumenten vertegenwoordigd door consumenten die vooral bezig zijn vanuit het ‘planeet eerst’ perspectief. Er zijn wel zorgen over inflatie maar in mindere mate dan bij andere consumentengroepen. Zij hebben minder financiële zorgen en zijn daardoor minder geneigd om hun uitgaven terug te schroeven. Daarentegen maken ze welbewust keuzes om hun leven duurzamer in te richten en zegt een meerderheid persoonlijke informatie te willen delen om gepersonaliseerde adviezen te krijgen over gezondere alternatieven.

Nederland

Ook in Nederland handelen de meeste consumenten uit een ‘betaalbaarheid eerst en een ‘planeet eerst’ perspectief. De eerste groep maakt zich vooral zorgen over de toenemende kosten van stroom, gas en water (70%), koopt 48% alleen essentiële producten en zegt 64% dat het te duur is om duurzame producten aan te schaffen. Iets meer dan de helft (51%) verwacht dat het leven de komende drie jaar zal verslechteren en 54% verwacht niet dat de Nederlandse economie binnen een jaar zal herstellen. Soberheid is voor deze groep een manier van leven geworden.

Opvallend is dat onder de Nederlandse ondervraagden uit de millennial en gen Z generatie er een grote focus ligt op een ‘ervaring eerst’ manier van denken. Deze ondervraagden zijn overwegend hoger opgeleid, hebben doorgaans meer te besteden en willen vooral inhalen wat ze hebben moeten missen in de COVID-19 periode. Ruim een derde van hen heeft een vakantie geboekt in de komende zes maanden en zegt (41%) meer te willen besteden aan het opdoen van ervaringen om het meeste uit het leven te halen.

Volgens Jeroen Geevers, partner bij EY in Nederland valt in deze editie van de Future Consumer Index duidelijk op dat er bij consumenten wereldwijd een beweging gaande is van rijkdom en overdadige consumptie naar soberheid en bewuste consumptie. “Status wordt meer en meer gebaseerd op ‘purpose’ in plaats van bezit. Bedrijven liften op deze ontwikkeling mee door in toenemende mate nieuwe business modellen te onderzoeken die het huren, verhuren en repareren van goederen mogelijk maken. Daarmee appelleren ze ook aan het toenemende gevoel onder consumenten om niet meer het laatste van het laatste te willen bezitten.”

Afgezet tegen de wereldwijde bevindingen is deze ontwikkeling volgens Geevers vooral in Nederland goed zichtbaar. Zo zegt 68% niet geïnteresseerd te zijn in de laatste mode trends, is bij 52% van de respondenten het belang van merken afgenomen en zegt 60% minder geïnteresseerd te zijn in de laatste technologie.

Belang duurzaamheid neemt toe

Duurzaamheid blijft onder consumenten in belang toenemen. Zowel wereldwijd als in Nederland is klimaatverandering reden tot grote zorg. Geevers: “Tegen deze achtergrond zijn consumenten zich steeds meer bewust van de impact van hun inkopen op het klimaat. In Nederland zegt 45% meer aandacht te besteden aan de klimaatimpact van hun aankopen en is een duurzame levenswijze voor 35% van de respondenten leidend voor hun dagelijkse gedrag. Bijna de helft geeft aan minder vlees of zuivel te gaan consumeren terwijl een kwart aangeeft minder massa geproduceerd verpakt eten te zullen kopen. Ook het laten bezorgen van producten wordt kritisch bekeken. Zo’n 38% van de respondenten zegt daar mee gestopt te zijn terwijl nog eens 21% aangeeft dat binnen drie jaar te willen doen. Onmiskenbaar is de verwachting van respondenten dat ze gaan overstappen op een elektrische auto. Nu zegt 10% van de ondervraagden te beschikken over een elektrische auto, zegt 20% binnen drie jaar over te stappen en nog eens 57% na drie jaar. Daarentegen zegt bijna de helft (48%) dat ze het nog steeds te duur vinden om duurzame producten aan te schaffen.”

Digitale ontwikkelingen

In deze editie van de Future Consumer Index is ook gekeken naar de adoptie van digitalisering, en meer in het bijzonder het online bestellen van producten. “Een gevolg van de corona pandemie is dat consumenten de mogelijkheden van online tools meer zijn gaan gebruiken. Er wordt wereldwijd meer gebruik gemaakt van social media, is digitaal betalen verder toegenomen en neemt ook de aandacht voor virtuele producten zoals NFT’s en digital skins toe. Dat is goed nieuws want deze toename in de adoptie van digitale tools biedt bedrijven meer mogelijkheden om zich digitaal aan consumenten te presenteren, op meerdere kanalen en met nieuwe merkbelevingen. Dat leidt ertoe dat ze meer klantdata kunnen vastleggen, nieuwe digitale producten kunnen testen en daardoor hun aanbod beter kunnen afstemmen op individuele wensen van consumenten. Uit de FCI data is ook op te maken dat we in Nederland in de pas lopen met de rest van de wereld als het aankomt op het gebruik van social media. We blijven echter achter in zaken als het gebruik van digitale betaalmiddelen, het gebruik van virtuele multi-user platforms zoals Roblox en Decentraland, het toepassen van VR technologie of het bijwonen van virtuele events. Daar is nog een wereld te winnen”, aldus Jeroen Geevers.

De toegenomen adoptie van digitale tools kent ook een keerzijde. Zorgen om cyberveiligheid en privacy blijven onverminderd hoog, alhoewel de resultaten uit Nederland beter zijn dan de wereldwijde cijfers. In Nederland zegt 63% bezorgd te zijn om identiteitsdiefstal / fraude, wereldwijd is dat zo’n 82%. Zo’n 66% maakt zich zorgen over beveiligingslekken of het downloaden van een virus tegenover 82% wereldwijd. Zorgen over bedrijven die hun persoonlijke gegevens doorverkopen aan derden speelt in Nederland bij 64% van de ondervraagden en wereldwijd bij 81%.

Geevers: “Desondanks is wereldwijd 65% en in Nederland 52% van de respondenten bereid om data te delen met merken waar ze eerder bij hebben gekocht en is het merendeel bereid om data te delen als dat goedkopere alternatieven oplevert. Wereldwijd 59% en 45% in Nederland van consumenten heeft geen problemen met het delen van data als dat leidt tot gepersonaliseerde ondersteuning of diensten of een complete online klantbeleving.”

Bron: EY