Het massale thuiswerken vraagt veel van ondernemers. Je bedrijf runnen en medewerkers aansturen terwijl je elkaar wekenlang niet ziet. Je hebt minder zicht op waar ze mee bezig zijn. Ook de binding met elkaar en het bedrijf kan verwateren. Expert in leiderschap en verandering, Ben Tiggelaar, geeft 7 tips voor leiderschap in deze bijzondere tijd.

Leiding geven op afstand is voor sommige bedrijven niets nieuws. En over leiding geven in crisistijd zijn ook al heel wat managementboeken vol geschreven. Maar de combinatie leiding geven op afstand én in crisistijd, stelt ons voor grote nieuwe uitdagingen. “Ook de schaal is echt anders,” zegt Ben Tiggelaar. “Dit raakt iedereen, over de hele wereld. Dat is uniek.”

Tip 1: Maak duidelijke afspraken

Op afstand kan je niet zien wat je medewerkers doen. Toch hoef je niet bang te zijn dat je medewerkers thuis minder productief zijn, zegt Tiggelaar. “Onderzoek laat zien dat mensen juist meer doen, omdat ze thuis vaak minder onderbroken worden.” Dat kan nu tijdens de crisis anders zijn, als je bijvoorbeeld de kinderen thuis hebt onder werktijd. “Dat maakt het ook zo belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de output. Liefst gericht op de korte termijn: wat gaan we vandaag doen, wat deze week?” Die duidelijkheid is goed voor beide partijen. “Als ondernemer weet je dan dat het werk gebeurt, terwijl de werknemer weet wanneer het werk erop zit voor die dag of die week.”

Tip 2: Communiceer meer dan je gewend bent

Medewerkers hebben in crisistijd extra behoefte aan duidelijkheid. “Je moet dus veel meer communiceren dan je gewend bent. Een weekopening, een weeksluiting. Sommigen doen elke dag samen een korte online dagstart om te delen wat ze die dag oppakken.” Misschien lijkt het overdreven. “Vergeet niet dat je normaal ook heel veel korte interacties hebt met je medewerkers. Die vallen opeens allemaal weg.”

Tip 3: Vraag je medewerkers om ideeën

De toekomst is onzeker. Wat doe je met die onzekerheid in je communicatie? “Dat mensen behoefte hebben aan duidelijkheid, betekent niet dat je als ondernemer alles moet weten en alles moet dicteren. Geef aan dat je nu zelf ook hooguit een paar weken vooruit kunt kijken. Bespreek met elkaar wat je die paar weken gaat doen. Vraag je mensen om goede ideeën.”

Wat moet je delen met je medewerkers als het slechter gaat? “Deel alle zaken waarin je medewerkers positief kunnen meedenken. Daar heb je als ondernemer ook zelf echt voordeel bij. Maak wel een afweging voor die zaken waar je medewerkers geen invloed op hebben. Nodeloos onrust veroorzaken in het bedrijf met slecht nieuws, daar schiet niemand wat mee op. Maar als er consequenties dreigen voor de medewerkers, is het uiteindelijk ook gewoon fair om ze dat te laten weten.”

Tip 4: Plan dagelijkse korte contactmomentjes

Geen gesprekken in de wandelgangen of bij het koffieapparaat. Niet even horen waar collega’s mee bezig zijn en wat er leeft in het bedrijf. Werknemers missen de organisatie, elkaar en die kleine, ongeplande contactmomentjes. “Neem dit serieus. Je hebt er misschien niet altijd oog of aandacht voor, maar met die korte interacties laden je mensen hun batterij weer op. Die gesprekjes geven ze energie, leiden tot ideeën en helpen ze om een stap verder te komen bij het oplossen van een probleem. Plan dus dat iedereen elkaar even kort spreekt, maak bijvoorbeeld een schema voor dagelijkse onderlinge telefoontjes.“ Organiseer ook digitale informele momenten zoals samen koffiedrinken of een vrijdagmiddagborrel. “Gewoon om bij te praten. Dat is voor medewerkers een belangrijke factor in hun werkplezier.”

Tip 5: Houd informeel contact met je werknemers

Alle mensen in je bedrijf regelmatig even spreken. Niet alleen voor je medewerkers onderling is dat belangrijk, doe het zelf ook. “Maak er iets positiefs van. Bijvoorbeeld elke dag een wandelingetje en 3 mensen bellen.” Let op: dit is niet soft, zegt Tiggelaar. “Bedrijven floreren als de mensen die er werken floreren. Als ze betrokken zijn en iets over hebben voor de zaak. Maar dat komt – juist als iedereen thuiswerkt – niet vanzelf. Dat moet je organiseren. Maak een lijstje of zet het in je agenda: wanneer app ik, wanneer mail ik, wanneer bel ik.”

Tip 6: Zorg dat je er goed uit ziet

Een nieuwe manier van communiceren. Wie niet handig was met digitale communicatie-tools, zal inmiddels een stuk vaardiger zijn. Toch spelen ook andere aspecten een rol. “Zorg dat je er goed uitziet in een online meeting, dat je goed verstaanbaar bent. Bereid je goed voor, weet wat je wilt vertellen. Zorg dat mensen echt meedoen. Betrek ze erbij door bijvoorbeeld vragen te stellen. Dat lijkt een beetje schoolmeesterachtig, maar online meetings ontaarden anders snel in een totale chaos.”

Tip 7: Denk alvast na over het ideale werkritme

Je werknemers zien nu de voordelen van thuiswerken. “Als je straks na weken of maanden thuiswerken opeens weer fulltime op kantoor moet zijn en dagelijks weer de file in moet, dan denk je als medewerker: bekijk het maar.” Mensen iets afnemen dat ze hebben verworven, werkt bijzonder demotiverend. “Realiseer je dat het zo werkt en vraag je af: hoe zou ik het straks willen? Welke vrijheden gun ik mijn mensen ook straks? Welke dingen die we nu doen, werken eigenlijk prima en kunnen we behouden?” Het is slim als ondernemer om nu na te denken over de vraag wat je straks een ideaal ritme vindt. En daar je werknemers bij te betrekken (zie tip 3).

Bron: KVK