De Nederlandse bankensector heeft het afgelopen jaar de kapitaalbuffers aanzienlijk versterkt. Met de huidige kapitalisatie bevindt de Nederlandse bankensector zich in de Europese voorhoede.

Het voldoen aan de toekomstige, hogere kapitaalseisen komt hiermee voor de Nederlandse banken in zicht. Het zwakke economisch herstel kan echter de verdere balansversterking bemoeilijken. Ook blijven beleggers onzeker over de soliditeit van Europese banken. Daarom is in Europa een streng balansonderzoek noodzakelijk voor verbetering van het marktvertrouwen en de economie. Dit blijkt uit het vandaag gepubliceerde Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van De Nederlandsche Bank.

Buffers versterken maar de kredietverlening ontzien

President van de Nederlandsche Bank Klaas Knot over de uitkomsten van het OFS: “Ik ben tevreden over de voortgang die de Nederlandse banken maken met de versteviging van de bankbalansen. Dit is belangrijk voor de bijdrage aan het economisch herstel van Nederland”. Volgens DNB moeten de banken de balansen zoveel mogelijk versterken door het snijden in de kosten en door winstinhouding. Zo worden de effecten op de kredietverlening beperkt en draagt de bankensector bij aan de verbetering van de economie.

Streng balansonderzoek Europese banken noodzakelijk voor marktvertrouwen en economisch herstel

Verder stelt DNB dat voor het economisch herstel in Europa een grondig balansonderzoek van Europese banken noodzakelijk is. In het onderzoek dat de ECB in 2014 uitvoert wordt de kwaliteit van bankactiva onder grote banken in het eurogebied doorgelicht. Een streng en geloofwaardig balansonderzoek, met een geloofwaardige publieke achtervang, verbetert het marktvertrouwen in Europese banken. Door deze versterking van het marktvertrouwen kunnen de banken hun rol in de economie beter vervullen.

Eventuele kapitaaltekorten die uit het balansonderzoek blijken, moeten volgens DNB op de eerste plaats aangevuld worden door private investeerders. Als laatste redmiddel en onder strenge voorwaarden is een publieke achtervang noodzakelijk. De ervaring in Amerika in 2009 heeft geleerd dat strenge voorwaarden de banken de juiste prikkel geven om kapitaaltekorten met private middelen op te vullen. Hierdoor blijven de kosten voor de overheid beperkt.

Overheidsgarantie voor banken in problemen moet beperkt worden

DNB benadrukt in haar rapport tevens het belang dat overheden in de toekomst niet meer als eerste aan de lat staan bij systeembanken in problemen. De impliciete overheidsgarantie creëert perverse prikkels voor beleggers en leidt tot onverantwoorde risico’s voor de nationale overheidsbegrotingen. Het recente Europese politieke akkoord over de afwikkeling van falende banken is daarom een belangrijke stap voorwaarts. De inzet van belastinggeld wordt zo veel mogelijk beperkt doordat aandeelhouders en crediteuren zelf de risico’s dragen van een bankfaillissement (de zogenoemde bail-in). Om de effectiviteit van bail-in te vergroten, is een Europees geharmoniseerde minimum laag aan aandelenkapitaal en achtergestelde schuld nodig.

Spanningen op de financiële markten niet verdwenen, snelle voortgang bankenunie en structurele economische hervormingen nodig

Ondanks ruim een jaar van relatieve rust op Europese financiële markten, zijn de spanningen niet verdwenen. Deze spanningen komen naast magere economische vooruitzichten voort uit de onzekerheid van markten of aangekondigde hervormingen binnen het eurogebied worden doorgevoerd. Daarom is voortgang op het gebied van de bankenunie en de structurele economische hervormingen noodzakelijk. Zonder voortgang op deze gebieden, kan stress op financiële markten weer snel stijgen bij tegenvallend nieuws. 

Bron: De Nederlandse Bank