Generatieve AI gaat de komende jaren voor een hogere volumegroei van de Nederlandse ICT-sector zorgen. De verwachting is dat het jaarlijks een procentpunt extra groei kan opleveren. AI-toepassingen zorgen namelijk voor meer vraag naar nieuwe producten en diensten.

Ook maakt Generatieve AI werknemers nog productiever en versnelt het innovatie. Zo bleek uit een pilot met Generatieve AI op de IT-afdeling van ING dat developers tussen de 27 en 35 procent sneller klaar waren met hun codeertaken. Dit leverde extra tijd op om meer creatievere oplossingen uit te proberen.

Toch zal Generatieve AI het personeelstekort in de ICT-sector niet oplossen. Het zal banen veranderen, maar niet doen verdwijnen. Er zijn binnen de sector ook zorgen, voornamelijk over de grote afhankelijkheid van Amerikaanse technologiereuzen, die sinds 2016 al 700 miljard euro in digitale infrastructuurinvesteerden,naast het gebrek aan private Europese investeringen. Dit blijkt uit onderzoek van ING Research.

Generatieve AI levert commerciële kansen op

Veel IT-dienstverleners merken al dat er vragen van bedrijfsklanten komen of Generatieve AI ook voor hun bedrijf wat kan betekenen. Door de grote vraag naar Generatieve AI verwacht ING Research dat de groei van de sector vijf procent per jaar blijft. Zonder Generatieve AI was de groei wat teruggezakt naar zo’n drie tot vier procent per jaar. Mogelijkheden zijn integratie in een bestaand softwarepakket, ondersteuning van de klantenservice maar ook het bouwen van een beschermde omgeving en advies bij het vergaren van de goede data. Hierin kunnen Nederlandse IT-dienstverleners van grote meerwaarde zijn en dit levert dus groeimogelijkheden op.

Samantha Reilly: “Veel bedrijven willen aan de slag met Generatieve AI, hier ligt de komende jaren een grote kans voor Nederlandse IT-dienstverleners. Daarbij willen bedrijven hun data niet zomaar uitleveren aan Amerikaanse bedrijven. In dit gat kunnen IT-dienstverleners springen door het bouwen van een beschermde omgeving en advies bij het vergaren van goede data.”

Grote technologiebedrijven gaan concurreren met hun AI-aanbod

De grootste Amerikaanse technologiebedrijven zetten vol in op AI. Om Generatieve AI op wereldwijde schaal in te zetten, hebben Amazon, Alphabet, Meta en Microsoft de afgelopen jaren sterk geïnvesteerd in digitale infrastructuur. Investeringen in digitale infrastructuur zijn een bredere categorie dan investeringen in Generatieve AI alleen, hieronder vallen ook investeringen in bijvoorbeeld datacenters. In 2023 waren ruwweg 13% van Microsofts uitgaven aan digitale infrastructuur specifiek voor Generatieve AI.

Als je de totale investeringen van de techreuzen in digitale infrastructuur vanaf 2016 tot en met 2023 bij elkaar optelt kom je op een slordige 700 miljard euro uit. Dit hebben ze kunnen bekostigen door hun hoge winsten, wat hun dominante positie onderstreept. Naar verwachting gaan zij de komende jaren echter wel onderling concurreren met hun AI-aanbod, waardoor investeringen in Generatieve AI zullen blijven groeien de komende jaren; naar verwachting met 15 tot 20 procent per jaar.

Generatieve AI is geen oplossing voor het personeelstekort, ondanks productiviteitswinst

Ondanks dat dit wel geopperd wordt zal Generatieve AI naar verwachting niet op grote schaal banen gaan vervangen. Het zal banen wel veranderen, ook binnen de ICT-sector. Developers gaan dus meer met Generatieve AI werken, maar er blijven goede technische mensen nodig om na te denken over welk probleem er opgelost moet worden, om tijdens het proces te zorgen dat de opdrachten aan AI compact zijn en om aan het einde van het proces de gegenereerde output te controleren. Generatieve AI zal het personeelstekort in de ICT-sector dus niet doen verdwijnen.

Op de IT-afdeling van ING is onlangs een pilot gedaan met Generatieve AI. Developers die tijdens het coderen met Generatieve AI werkten waren, afhankelijk van hun ervaring, tussen de 27 en 35 procent sneller klaar met hun codeertaken. Developers zijn een derde van hun tijd kwijt met coderen, dus het gaat om een stevige versnelling.Dit geeft hen de tijd om meer en creatievere oplossingen te proberen, waardoor de kwaliteit van de geleverde output omhoog gaat. Omdat er zo’n 300.000 developers in Nederland werken, kan generatieve AI de Nederlandse productiviteit dus een stevige boost geven.

Generatieve AI brengt ook risico’s met zich mee

Naast dat Generatieve AI productiviteitswinst en commerciële kansen gaat opleveren kleven er ook risico’s aan. De belangrijkste daarvan zijn wat in jargon ‘hallucinaties’ worden genoemd. Generatieve AI kan ‘hallucineren’ wat betekent dat het output levert die niet klopt. Bij het gebruik van kleinere modellen is een hallucinatie makkelijk op te sporen, maar hoe groter en complexer een model hoe lastiger een hallucinatie te detecteren is.

Samantha Reilly: “IT-dienstverleners doen er goed aan de risico’s van Generatieve AI in hun processen goed in kaart te hebben en vervolgens af te dekken. Zo moeten kundige developers altijd hun vinger aan de pols houden bij het gebruik van Generatieve AI.”

Bron: ING Research