Volwassenen die als kind niet van hun ouders geleerd hebben met geld om te gaan hebben twee keer zo vaak betalingsachterstanden. Betalingsproblemen komen bij deze volwassenen maar liefst drie keer zo vaak voor.

Dit blijkt uit het Nibud onderzoek Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene dat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting heeft gepubliceerd. De invloed van ouders op het geldgedrag is zeer groot, concludeert het Nibud in dit rapport. De bevindingen sluiten aan bij de theorie van Bandura dat gedrag wordt aangeleerd door observatie en het nadoen van anderen.

Jong geleerd, oud gedaan

Voor consumenten die aangeven als kind van hun ouders te hebben geleerd met geld om te gaan, geldt dat zij als volwassene:

  • Makkelijker rondkomen (59% tegen 36%)
  • Minder betalingsachterstanden hebben (29% tegen 61%)
  • Minder betalingsproblemen hebben (15% tegen 48%)
  • Vaker sparen (84% tegen 69%)
  • Verantwoorder aankoopgedrag vertonen (82% versus 70%)

Goed voorbeeld doet goed volgen

Naast het leren omgaan met geld, ziet het Nibud ook een duidelijke positieve relatie met het voorbeeldgedrag van ouders. Consumenten die vinden dat hun ouders tijdens hun jeugd goed met geld omgingen, gaan later zelf ook goed met geld om. 77% van de volwassenen zegt dat zij ouders hebben die zelf goed met geld konden omgaan. 80% van de volwassenen zegt dat zij als kind van hun ouders hebben geleerd met geld om te gaan en 80% geeft aan dat zij zak- en/of kleedgeld hebben gekregen als kind. Verder blijkt dat consumenten die zeggen van ouders te hebben geleerd met geld om te gaan, dat zij als kind:

  • Vaker zak- of kleedgeld hebben gekregen (84% tegen 64%)
  • Vaker ouders hebben gehad die goed met geld konden omgaan (90% tegen 38%)

Masterclass door Nibud-directeur Gerjoke Wilmink

Maandag 14 maart start voor de zesde keer de nationale Week van het geld van Wijzer in geldzaken, waarvan Nibud een van de grondleggers is. Tijdens deze week staan duizenden basisscholen een week lang in het teken van leren omgaan met geld. Nibud-directeur Gerjoke Wilmink zal tijdens het de Week van het geld speciale masterclasses geven voor ouders over financiële opvoeding: “Ik krijg nooooit wat!” Naar aanleiding van het onderzoeksrapport naar de invloed van ouders, roept het Nibud ouders op om thuis met hun kinderen over geld te praten en uit te leggen hoe je verstandig met geld om kunt gaan.

Minder financiële problemen

Het Nibud concludeert dat kinderen die leren omgaan met geld minder kans hebben op financiële problemen dan kinderen die dat niet leren. Dat is de reden dat het Nibud meedoet aan de Week van geld. De Nibud-leerdoelen voor jongeren vormen een belangrijke basis voor verschillende lesprogramma’s die tijdens de Week van het geld op diverse scholen worden gebruikt. Zo heeft het Nibud onder andere meegewerkt aan:

  • De nieuwe jongerenvoorstelling NU voor het mbo van theater Playback, die op 16 maart in première gaat op het ROC Mondriaan in Den Haag
  • De speciale verzekeringslessen voor het mbo van het financieel-educatieve lesprogramma MoneyWays, die in opdracht van het Verbond van Verzekeraars zijn ontwikkeld.
    De NVB-gastlessen met het spel CashQuiz, waarvan er weer zo’n 5.000 zullen plaatsvinden.
  • In aanwezigheid van staatssecretaris Jette Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vindt op op maandagmiddag 14 maart in de Schouwburg in Hoorn de SZW-Battle ’18 en nu?’ plaats, waarbij 400 Nibud-boekjes voor boven de 18 worden uitgereikt.
  • Basisschoolleerlingen doen tijdens de week van het geld het Nationaal Geldexamen. Deloitte faciliteert voor de vijfde keer het Nationaal Geldexamen wat het Nibud samen met Uitgeverij Zwijssen heeft ontwikkeld. Het leert kinderen uit groep zeven en acht bewust met geld omgaan en bereidt ze voor op de stap naar het voortgezet onderwijs.

Achtergronden Week van het geld

De Week van het geld 2016 vindt plaats van 14 tot en met 18 maart. Het doel van deze themaweek is om leerlingen te leren omgaan met geld. Deze week wordt georganiseerd door platform Wijzer in geldzaken. Wijzer in geldzaken streeft naar structurele integratie van financiële competenties in het onderwijscurriculum.

Achtergronden bij het onderzoek

Het rapport Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene is een verdieping op het onderzoek ‘Geldzaken in de praktijk 2015 dat het Nibud in december 2015 naar buiten bracht. Dit onderzoek is uitgevoerd met een digitale vragenlijst. De respondenten zijn geworven via het panel van SSI. In totaal hebben van 30 juni tot en met 10 juli 2015 1444 respondenten aan dit onderzoek deelgenomen.

Bron: Nibud