Studenten met een lening bij DUO verlagen die lening als zij goed zijn geïnformeerd over de hoogte van de uiteindelijke totale studieschuld. Dat blijkt uit onderzoek dat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) heeft gedaan voor het ministerie van OCW en DUO.

Het ministerie zoekt naar manieren om studenten bewuster om te laten gaan met hun lening. Uit het onderzoek Bewust lenen bij studenten bevorderen blijkt nu dat studenten minder lenen als zij inzicht hebben in hun maandelijkse aflosbedrag en de termijn waarop ze hun aflossing zouden kunnen voldoen.

Minder lenen

Het Nibud ziet dat een deel van de studenten vaker hun leenbedrag verlaagt als zij kunnen zien hoe hoog hun totale schuld wordt, in combinatie met het maandelijkse aflosbedrag en de leeftijd waarop de schuld zal zijn afgelost. Voor het onderzoek ontvingen bijna 40.000 studenten van DUO een mail of een brief met daarin informatie over hun schuld. Een controlegroep van bijna 10.000 studenten kreeg geen informatie.

Van de studenten die hun lening aanpasten, verlaagde de groep die geen informatie over de totale studieschuld ontving, het maandbedrag met gemiddeld 24 euro. Bij de groepen die wél informatie kregen, ligt dit bedrag aanzienlijk hoger. Zij verlaagden hun lening met gemiddeld 41 tot 65 euro per maand.

Rekenhulp

Studenten kunnen op de site van DUO een rekenhulp invullen als zij willen weten welk leenbedrag voor hen geschikt is. De rekenhulp laat bij het gewenste bedrag zien welke schuld een student opbouwt. Ook is te zien tot welk maandelijks aflossingsbedrag deze schuld vermoedelijk leidt. Studenten krijgen deze informatie op dit moment alléén als zij de rekenhulp invullen. Het Nibud adviseert (aankomende) studenten dan ook om van de rekenhulp gebruik te maken voordat zij hun lening afsluiten of als zij hun leenbedrag willen aanpassen.

Inzicht

‘Het is goed dat het ministerie en DUO hiermee bezig zijn. Voor studenten is het belangrijk om te weten welke gevolgen hun keuze voor een bepaald leenbedrag heeft. Studenten moeten zorgen dat ze daarvan op de hoogte zijn, maar het zou goed zijn als DUO daar actief over bericht,’ zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. ‘Studenten kunnen aflossen naar draagkracht en hebben 35 jaar om te betalen, maar dat betekent wel dat je daar tot je 60ste mee bezig kunt zijn. Het zou mooi zijn als zij daar meer inzicht in krijgen, net als mensen die bijvoorbeeld een persoonlijke lening of hypotheek afsluiten.’

Hoeveel en hoelang

Op basis van het gevraagde onderzoek adviseert het Nibud DUO om studenten actiever te informeren over:

  • De hoogte van hun totale schuld bij het bedrag dat ze willen lenen
  • De hoogte van het maandelijkse aflosbedrag
  • De leeftijd waarop de student klaar is met aflossen

Zo zijn studenten beter in staat een verantwoorde keuze te maken voor het bedrag dat zij willen lenen en zijn zij beter voorbereid op de kosten die hen na hun studie te wachten staan.

Achtergrond bij het onderzoek

Het onderzoek Bewust lenen bij studenten bevorderen maakt deel uit van de dissertatie Het bevorderen van verstandige financiële keuzes van Nibud-onderzoeker Minou van der Werf. Aan het onderzoek deden studenten in het hoger onderwijs mee die op dit moment een lening of collegegeldkrediet bij DUO hebben. Alle studenten vallen onder het leenstelsel. Met behulp van een Randomized Controlled Trial (RCT) is getest op studenten de hoogte van hun studielening gaan heroverwegen op het moment dat ze gewezen worden op de toekomstige kosten van hun huidige leengedrag en op hoe snel en gemakkelijk ze de studielening iedere maand kunnen aanpassen. In totaal zijn 48.700 studenten meegenomen in het onderzoek. Zij zijn willekeurig verdeeld over vijf groepen. De eerste groep vormde de controlegroep die geen informatie ontving, de andere vier groepen waren de interventiegroepen die eind maart 2019 een mail of brief met verschillende inhoud van DUO ontvingen.

Bron: Nibud