De samenleving heeft zich te afhankelijk gemaakt van de financiële sector en is daardoor sterk onderhevig aan de wispelturigheid van financiële markten. Juist het sociaal-economisch beleid heeft bijgedragen aan een te grote financiële dominantie. Het is daarom zaak om te komen tot een herijking van het sociaal-economisch beleid die de weerbaarheid van de samenleving en de economie versterkt. Dit staat in het nieuwe rapport Samenleving en financiële sector in evenwicht van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid dat vandaag om 15.00 uur is gepresenteerd en overhandigd aan minister Dijsselbloem van Financiën.

De WRR stelt in zijn rapport strategieën voor om tot een productiever evenwicht te komen tussen samenleving en financiële sector. Naast het sociaal-economisch beleid wijst de WRR op de noodzaak te komen tot een effectiever beleid gericht op de robuustheid van het financieel systeem zodat het de economische ontwikkeling ondersteunt en de weerbaarheid van de samenleving vergroot. Het huidige vertrouwen in de grote hoeveelheid gedetailleerde regels is niet gerechtvaardigd. Het verhoudt zich slecht met de gewenste robuustheid van de sector en de onzekerheden waar de financiële sector voor staat.

Het rapport schetst aanbevelingen voor een financieel weerbare samenleving, een robuustere financiële sector en een versterking van de politieke betrokkenheid.

  • Aanbevelingen voor een financieel weerbare samenleving, zie bijlage onder I
  • Aanbevelingen voor een robuustere financiële sector, zie bijlage onder II
  • Aanbevelingen voor politieke betrokkenheid, zie bijlage onder III

Sociaaleconomische beleidsterreinen, zoals woningmarkt-, pensioen-, belasting-, verzelfstandigings- en consumentenbeleid, hebben een grote invloed op de interactie tussen samenleving en financiële sector. Het steeds belangrijker worden van financiële beslissingen, producten en de bijbehorende bewegingen op de financiële markten is van directe invloed op het huishoudboekje van burgers en de financiën van bedrijven en (semi-)overheden.

Volgens de WRR hebben de veranderingen in de relaties tussen de financiële sector, de economie en de samenleving tot grote maatschappelijke problemen geleid. Het financieel systeem is daarbij eerder leidend dan volgend of faciliterend geworden het systeem en versterkt de kortzichtigheid in de economie en de samenleving. Dat vraagt om aangrijpingspunten in het beleid in de samenleving. Daarom is naast doeltreffend financiële-sectorbeleid een beleidsstrategie nodig gericht op het herstellen van de balans tussen de samenleving en de financiële sector. Dit vergt aandacht voor herijking van sociaal-economisch beleid en bijbehorende politieke keuzes en afwegingen. Alleen indien zowel in beleid als in de politiek stappen worden gezet, kan de financiële dienstverlening een productievere rol spelen.

Bron: WRR (Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid)