Woningcorporaties bespreken binnenkort een voorstel om de Rotterdamse corporatie Vestia te helpen. Vestia kan haar taken voor huurders en gemeenten pas weer waarmaken, als haar financiële probleem structureel opgelost wordt. Daarvoor zijn ook bijdragen nodig van het ministerie van BZK, de toezichthouder en het waarborgfonds. Branchevereniging Aedes heeft daarvoor samen met Vestia een plan gemaakt, mede op advies van een commissie van corporatiebestuurders. Het Aedes-bestuur legt dat voor aan haar leden, vrijwel alle woningcorporaties in Nederland.

Ondanks eerdere financiële steun en tien jaar saneren blijkt het voor Vestia niet mogelijk zodanig te herstellen dat zij de noodzakelijke volkshuisvestelijke taken kan uitvoeren. Door haar grote en dure leningenportefeuille zijn de rentelasten van Vestia in vergelijking met collega-corporaties bijna twee keer zo hoog. Vestia presteert daardoor volkshuisvestelijk onvoldoende. Daar lijden huurders en gemeenten onder. Daarnaast legt Vestia door haar omvang en de leningenportefeuille een te groot beslag op het risico voor het borgingstelsel (onderlinge financiële garantie) van de corporatiesector. In dat systeem staan allereerst corporaties en vervolgens gemeenten en het rijk garant voor corporaties die niet meer kunnen voldoen aan hun financiële verplichtingen.

Voorstel oplossing

Er ligt nu een voorstel op tafel om Vestia uit de problemen te halen. Het Aedes-bestuur legt dit met een positief advies voor aan haar leden. Het voorstel bestaat in hoofdlijn uit drie elementen: (1) een bijdrage van andere corporaties, (2) splitsing van Vestia in drie corporaties en (3) bijdragen van het ministerie van BZK, toezichthouder Autoriteit woningcorporaties (Aw) en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).

Bijdrage corporaties

Het voorstel is dat collega-corporaties de hoge rentelast van Vestia structureel verlagen met 28 miljoen euro per jaar gedurende 40 jaar. Dat kan door dure leningen van Vestia te ruilen met eigen marktconforme leningen. Daarmee daalt de marktwaarde van de leningen van Vestia met 1,05 miljard euro. Door het over een lange termijn uit te smeren, worden de kosten voor corporaties over lange tijd verspreid. Vestia doet een beroep op collega-corporaties haar op deze manier te helpen.

Splitsing Vestia in drie corporaties

Vestia in de huidige vorm verdwijnt en er komen drie nieuwe sobere en efficiënte corporaties in Rotterdam, Den Haag en één in Delft en Zoetermeer. Deze corporaties kunnen weer meer doen aan het onderhoud van woningen en voor bijzondere doelgroepen. Ook kunnen zij weer bijdragen aan de nieuwbouwopgave, mits waarborgfonds WSW daarvoor toestemming verleent. Vestia weegt nu als één van de grootste corporaties zwaar in het borgingsstelsel van het WSW. Door de splitsing van Vestia en door de leningenruil wordt het risico daarvan verlaagd.

Bijdragen BZK, WSW en Aw

Er vindt nog overleg plaats met het ministerie van BZK, toezichthouder Aw en het WSW over hun bijdragen, financieel dan wel door in hun beoordeling en beleid rekening te houden met de situatie van Vestia. Het is de bedoeling dat die bijdragen binnenkort worden vastgelegd in een overeenkomst.

Aedes: ‘Verantwoordelijkheid nemen in belang huurders’

Een adviescommissie van corporatiebestuurders (ACV, ingesteld door het Aedes-bestuur) heeft beoordeeld of het voorstel daadwerkelijk leidt tot een oplossing en of de financiële bijdrage van andere corporaties proportioneel is. Het Aedes-bestuur heeft het positief advies van de ACV overgenomen en legt het nu voor aan andere corporaties. Die bespreken het in januari en beslissen uiteindelijk over hun bijdrage op het Aedes-congres van 9 februari.

Aedes-voorzitter Martin van Rijn: ‘Dit is natuurlijk geen makkelijk voorstel, maar we zien geen andere weg om definitief van de effecten van de pijnlijke derivatenaffaire af te komen. Het huidige Vestia heeft daar niets meer mee te maken, dan kunnen we het volledig achter ons laten. Uiteindelijk gaat het om de belangen van huurders. Ik zou het heel goed vinden als we als sector daarvoor samen onze verantwoordelijkheid nemen en als het kabinet dat ook doet. Bijvoorbeeld door de belastingdruk op corporaties te verlagen, want het kost hen natuurlijk allemaal geld.’

Vestia: ‘Ongewoon beroep op collega’s’

Vestia-bestuursvoorzitter Arjan Schakenbos: ‘Wij realiseren ons dat we een ongewoon beroep doen op een groot aantal partijen. Met name door een bijdrage van de collega’s. Zij redden ons al in 2012 met een saneringsbijdrage. We staan voor een ongekend en ongewoon vraagstuk in de sector en doen dit vanwege de grote belangen van de huurders, de gemeenten en de sector. Het probleem is oplosbaar als alle partijen bijdragen. Daar zit ook de kracht van de oplossing na tien zware jaren saneren.’

Bron: Aedes