De Data Governance Act (DGA), de nieuwe digitale wetgeving voor databemiddelingsdiensten en data-altruïstische organisaties, is op 24 september ingegaan. De DGA bevordert het delen van gegevens en heeft als doel dat er meer data beschikbaar komt voor algemeen gebruik. Bedrijven, organisaties en instellingen die actief zijn in databemiddeling moeten zich bij de beoogde toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) registreren als zij hun diensten uit willen blijven voeren in de EU. Zij kunnen nu alvast een vooraanmelding doen bij de ACM.
Met de DGA wordt verankerd dat de datadeling veilig en betrouwbaar verloopt en instellingen en bedrijven de vruchten kunnen plukken van deze nieuwe economie. De Data Governance Act (DGA) richt zich allereerst op databemiddelingsdiensten. Dit zijn organisaties die zorgen dat data tussen partijen gedeeld wordt. Deze diensten zorgen ook voor een commerciële relatie tussen die partijen. Ook geldt de DGA voor data-altruïstische organisaties. Dit zijn organisaties die data delen voor het algemeen belang zonder winstoogmerk. Het gaat dan om data die personen of bedrijven vrijwillig ter beschikking stellen.
Het gebruik en delen van data stelt instellingen en bedrijven in staat te innoveren en kan daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de maatschappij en economie. Bij het delen van data moet iedereen erop kunnen vertrouwen dat er controle is op de data en dat deze data in lijn met bijvoorbeeld het gegevensbeschermingsrecht wordt verwerkt. De ACM is in het wetsvoorstel van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de beoogd toezichthouder voor de naleving van de DGA. De ACM werkt samen met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), die ook een rol heeft in het toezicht op de DGA. Waar nodig zoekt de ACM ook actief de samenwerking op met andere toezichthouders.
Registratieverplichting en EU-label
Als onderdeel van de DGA geldt een registratieverplichting voor databemiddelingsdiensten en data-altruïstische organisaties. Daarnaast kunnen zij een EU-label aanvragen om het vertrouwen in hun dienst te vergroten. Zo wordt voor iedereen zichtbaar welke partijen betrouwbaar met data omgaan.
Een registratie of een EU-label aanvraag is mogelijk vanaf het moment dat de ACM met de inwerkingtreding van de uitvoeringswet formeel wordt aangewezen als toezichthouder. Wanneer precies, is afhankelijk van wanneer de wetgeving definitief wordt gemaakt. Dit gebeurt naar verwachting in 2024.
Aanbieders van databemiddelingsdiensten en organisaties voor data-altruïsme kunnen vanaf nu wel al een pre-notificatie van registratie en EU-label indienen bij de ACM. Partijen die zich pre-notificeren zullen op de hoogte worden gesteld wanneer aanvragen voor registratie en het EU-label definitief kunnen worden ingediend. Daarnaast zorgt pre-notificatie ervoor dat het registratieproces efficiënt doorlopen kan worden zodra de ACM formeel is aangewezen als toezichthouder.
Bron: ACM
