Monopolisering Handelsregister dupeert ondernemers met hogere kosten

De Vereniging voor zakelijke B2B informatie begint een rechtszaak tegen de Kamer van Koophandel (KVK) wegens een onrechtmatig beroep op het databankenrecht waarmee het wettelijk beschermde recht op hergebruik van handelsregisterinformatie dreigt te worden uitgehold. Met deze ongeoorloofde claim zet de KVK concrete stappen richting monopolisering van het publieke Handelsregister. Gesprekken hierover tussen de branchevereniging en de KVK zijn op niets uitgelopen. Daarom zal de branchevereniging naar de rechter stappen om helderheid te krijgen over deze kwestie.

Op grond van het databankenrecht heeft de KVK nu nieuwe regels opgesteld die het (her)gebruik van handelsregisterinformatie vergaand beperken. “Met deze nieuwe regels gooit de KVK het openbare Handelsregister op slot en probeert zo een monopolie te verkrijgen op het gebruik van dit openbare register. Het is echter onwaarschijnlijk dat de KVK een databankenrecht op het Handelsregister kan claimen en dat haar nieuwe regels dus geoorloofd zijn”, aldus Rob Veneboer, voorzitter van de Vereniging voor zakelijke B2B informatie (VVZBI).

Geen databankenrecht op het Handelsregister

Om een databankenrecht te krijgen, is het namelijk vereist dat de KVK significante (risicodragende) investeringen heeft gedaan in het Handelsregister. Veneboer: “De kosten voor het Handelsregister zijn echter altijd betaald door ondernemers bij inschrijving, door afnemers van handelsregisterinformatie en door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.” Bovendien is het voor overheidsinstanties zoals de KVK bij wet verboden om databankenrecht in te zetten om hergebruik nodeloos te beperken. Dat is echter precies wat er nu gebeurt. Zo geldt met de nieuwe regels voortaan een ‘doorgifteverbod’ voor opgevraagde informatie zoals jaarrekeningen en uittreksels. Ook moet ieder denkbaar gebruik van Handelsregisterinformatie apart bij de KVK worden afgenomen en gaat de KVK zich bemoeien met het productontwerp, de prijsstelling en privacybeleid van commerciële diensten als daarin Handelsregisterinformatie wordt gebruikt.

Monopolisering in strijd met open data richtlijnen

De KVK handelt met het monopoliseren van Handelsregisterinformatie in strijd met de Europese Hergebruikrichtlijn en de Open Data Richtlijn. Deze richtlijnen schrijven voor dat openbare overheidsinformatie ruim beschikbaar moet zijn voor diensten met toegevoegde waarde en dat overheden hergebruik van dit soort informatie niet met een databankenrecht mogen beperken. Veneboer: “De leden van de VVZBI gebruiken de informatie uit het Handelsregister precies zoals dat door de wetgever bedoeld is: overheidsinformatie wordt als grondstof hergebruikt en verrijkt in innovatieve diensten die de KVK zelf niet kan of wil aanbieden. Door dit hergebruik te verbieden, wordt betrouwbaar zaken kunnen doen en het borgen van de rechtszekerheid in het economisch verkeer in gevaar gebracht. We vinden het dan ook zeer kwalijk dat we in deze tijd een strijd met de overheid moeten voeren.”

Publieke belangen anders borgen

In de nieuwe voorwaarden verwijst de KVK naar publieke belangen, zoals privacy, rechtszekerheid en een eerlijke kostendekking van het Handelsregister. Veneboer: “Die publieke belangen nemen onze leden buitengewoon serieus. Het databankenrecht is echter niet bedoeld en niet geschikt om deze publieke belangen te borgen, althans niet op de vergaande manier waarop de KVK dat nu doet.”

Ondernemers betalen de rekening

De nieuwe voorwaarden raken niet alleen marktpartijen zoals de leden van de VVZBI maar juist ook de Nederlandse ondernemer die geen eigenaar meer is van zijn eigen data en zijn eigen handelsregisteruittreksel niet eens meer mag delen. Het zijn dus uiteindelijk de ondernemers die de rekening betalen van de agressieve koers van de KVK. Veneboer: “Zij moeten nu al verplicht en tegen betaling hun gegevens deponeren bij de KVK en dan worden ze straks ook gedwongen om al hun zakelijke data bij de KVK af te nemen zonder toegevoegde waarde, tegen hogere tarieven en een lagere service. Een schadelijke ontwikkeling, zeker nu de coronacrisis voor grote onzekerheden en discontinuïteit zorgt en het voor ondernemers dus extra van belang is om zeker te weten dat zij betrouwbaar zaken kunnen doen”.

Bron: VVZBI